پویایی کاتیون های بازی در آبشویی تاج پوشش و پوشش کف گونه های افرا پلت، ، ممرز و بلوط بلندمازو در توده آمیخته ممرز-انجیلی

بازگشت عناصر شامل انتقال موادغذایی از زی توده رو و زیرزمینی به خاک جنگل از طریق آبشویی و تجزیه بقایای آلی است. بازگشت عناصر از طریق آبشویی یک فرآیند کوتاه مدت می‎باشد که برخلاف تجزیه مواد آلی، عناصر غذایی را به صورت محلول و مستقیم و بدون دخالت عوامل موثر بر فرآیند تجزیه وارد خاک می‎نماید که در همان لحظه قابلیت جذب توسط گیاهان را دارد و به عنوان یک مسیر مهم در چرخه عناصر غذایی جنگل به شمار می‎رود. نقش تاج درختان مختلف و پوشش کف جنگل در تغییر آبشویی حائز اهمیت است. لذا هدف از این تحقیق بررسی تاثیر تاج و پوشش کف گونه های بلندمازو، ممرز و افرا پلت بر تغییرات کاتیون های بازی است و پویایی کاتیون های بازی (سدیم، پتاسیم و کلسیم) در آبشویی تاج و پوشش کف گونه های مذکور در توده آمیخته ممرز-انجیلی جنگل آموزشی دکتر بهرام نیا طی یک سال بررسی شد. در طی یک سال، 27 واقعه بارندگی با ارتفاع 1162 میلی متر اندازه گیری شد که میزان تاج بارش گونه های بلندمازو، ممرز و افرا پلت به ترتیب 800، 827 و804 میلی متر و آبشویی پوشش کف آنها 597، 493 و 478 میلی متر بود. کاتیون های بازی تاج بارش بین گونه ها و با آب باران با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و کاتیون های آبشویی پوشش کف گونه ها با تاج بارش آنها با آزمون تی تست غیرجفتی قیاس شدند. نتایج نشان داد که کاتیون های آبشویی تاج (بجز سدیم) در سطح 5 درصد بیشتر از آب باران است. همچنین کاتیون های آبشویی پوشش کف گونه های بلندمازو و افرا پلت (بجز پتاسیم) بطور معنی داری کمتر از آب عبوری از تاج آنهاست اما پتاسیم تاج بارش فقط حین عبور از پوشش کف گونه پلت به طور معنی داری کاهش یافت. در آبشویی تاج فقط عنصر کلسیم بین گونه ها در سطح 95 درصد اختلاف معنی داری وجود داشت. این تحقیق نشان داد کاتیون های آبشویی شده از تاج شامل پتاسیم و کلسیم سبب افزایش عناصر غذایی و حاصلخیزی خاک شده و سدیم جذب شده در تاج و پوشش کف از شوری خاک می کاهد. واژه‏های کلیدی: کاتیون های بازی، تاج بارش، آبشویی، بلندمازو، ممرز، پلت